به گفته مسئولین وزارت بهداشت و سلامت کشور پس از اعمال محدودیتها دیگر شهر قرمزی در کشور وجود ندارد و وضعیت اکثر شهرها نارنجی است. اگرچه وضعیت نارنجی هم میتواند خطرناک باشد و اصلا نباید خیال مردم از این بابت راحت شود، اما جای شکرش باقی است که آمار مبتلایان و مرگ و میر کمتر شده و با رعایت مسائل بهداشت جشمی و فکری میتوانیم این آما را به صفر برسانیم.
یکی از کارهایی که لازم است در ایام کرونا انجام بدهید ورزش کردن است. تا بحال بارها از اهمیت ورزش برای حفظ سلامتی و جسم و روح گفتهایم و حالا اینبار میخواهیم مطلبی کامل درباره ورزش کردن و سالم ماندن در این روزها ارائه کنیم.
امیدواریم تا زمانی که واکسن کرونا توزیع شود و خطر ابتلا به کرونا به صورت جدی کاهش یابد با رعایت کردن مسائل بهداشت جسم و روان، ازجمله ورزش کردن، سالم بمانید.
دستورالعمل فعالیت بدنی سازمان جهانی بهداشت بدین شرح است:
- نوزادان کمتر از 1 سال باید چندین بار در روز فعالیت بدنی داشته باشند.
- کودکان کمتر از 5 سال باید 180 دقیقه در روز فعالیت بدنی داشته باشند؛ کودکان 3 تا 4 سال باید یک ساعت در روز فعالیت متوسط یا شدید داشته باشند.
- کودکان و نوجوانان 5 تا 17 سال باید حداقل 60 دقیقه در روز فعالیت بدنی متوسط تا شدید داشته باشند؛ این گروه سنی حداقل باید 3 بار در هفته فعالیت هایی را انجام دهند که باعث تقویت عضلات و استخوان ها می شوند.
- بزرگسالان 18 تا 64 سال باید حداقل 150 دقیقه در هفته فعالیت بدنی با شدت متوسط یا حداقل 75 دقیقه در هفته فعالیت بدنی شدید داشته باشند؛ این گروه سنی باید 2 یا چند بار در هفته فعالیت های تقویت کننده عضلات را انجام دهند.
- سالمندان بیشتر از 64 سال باید حداقل 150 دقیقه در هفته فعالیت بدنی با شدت متوسط یا حداقل 75 دقیقه در هفته فعالیت بدنی شدید داشته باشند؛ این گروه سنی باید 2 یا چند بار در هفته فعالیت های تقویت کننده عضلات را انجام دهند.
- سالمندان با قدرت حرکتی ضعیف¬تر باید 3 یا چند روز در هفته فعالیت هایی را انجام دهند که باعث افزایش تعادل و کاهش احتمال افتادن شود.
- فعالیت بدنی عملکرد ایمنی را بهبود بخشیده و التهاب را کاهش می دهد؛ بنابراین می تواند شدت عفونت ها را کمتر کند.
- فعالیت بدنی می تواند شیوع برخی از بیماری های زمینه ای از جمله دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهد. این بیماران درصورت ابتلا به بیماری کووید 19 در معرض خطر بیشتری هستند و شیوع عوارض کووید 19 در این بیماران بیشتر است.
- فعالیت بدنی با کاهش علایم اضطراب و افسردگی می تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند کنترل استرس عمل کند.
- استرس و اضطراب ناشی از شیوع بیماری کووید باعث اختلال در سطح کورتیزول می شود که تاثیر منفی بر عملکرد ایمنی و التهاب دارد. فعالیت بدنی می تواند سطح کورتیزول را در حد تعادل حفظ نماید.
- داشتن فعالیت بدنی مناسب یکی از بهترین روش ها برای حفظ ذهن و بدن سالم است
اگرچه فعالیت بدنی در محیط بیرون بسیار لذت بخش است، اما برای محافظت از خود و دیگران از کووید 19 لازم است اصول بهداشتی را رعایت کنیم:
- به پارک و فضای سبزی که نزدیک منزل است مراجعه کنیم (رفتن مسافت زیاد برای رسیدن به پارک و فضای سبز ممکن است باعث گسترش کرونا شود).
- در مسافت های طولانی، ممکن است در طول مسیر توقف کنیم؛ این باعث می شود که با افرادی که قبلا تماس نداشته ایم، تماس برقرار کنیم.
- در مسافت های طولانی، ممکن است در معرض سطوح آلوده به ویروس کرونا قرار بگیریم.
- در صورت رفتن به پارک و فضاهای سبز دور، تا حد امکان از وسیله شخصی استفاده کنیم.
- فاصله اجتماعی با دیگران را رعایت کنیم.
- زمانی که برای انجام فعالیت بدنی به بیرون از منزل می رویم (به طور مثال به پارک و مراکز تفریحی) با فاصله گذاری اجتماعی، شست و شوی دست و یا ضدعفونی کردن و ملاحظات مربوط به سرفه و عطسه، خود و دیگران را از مبتلا شدن به کووید 19 محافظت کنیم.
- از حضور در اجتماعات دوری کنیم و در صورت اجبار به حضور در جامعه، فاصله گذاری اجتماعی را به طور جدی رعایت کنیم.
- برای حضور در مکان های خارج از منزل از ماسک استفاده کنیم.
- استفاده از ماسک برای کودکان کمتر از دو سال، افرادی که مشکل تنفسی دارند، افرادی که نمی توانند حرکت کنند و افرادی که بدون کمک دیگران قادر به حرکت دادن ماسک نیستند، نباید استفاده شود. لذا بهتر است که این افراد را به مناطق شلوغ نبریم
در صورت استفاده از استخر رعایت نکات بهداشتی ضروری است:
- در محیط بیرون از آب استخر (محل دوش گرفتن، تعویض لباس، تحویل وسایل، سرویس های بهداشتی و غیره) احتمال شیوع بیماری کووید بالا است.
- در استفاده از استخر به ویژه در شهرهای پرخطر از لحاظ شیوع کرونا، باید بسیار احتیاط کنیم.
- اگر احساس بیماری می کنیم یا اخیرا در معرض کووید 19 قرار گرفته ایم، به هیچ وجه به استخر نرویم.
- فاصله گذاری اجتماعی را با داشتن فاصله 1.5 تا 2 متری از افرادی که با آنها زندگی نمی کنیم رعایت کنیم.
- تا حد ممکن در محیط استخر، خوراکی مصرف نکنیم.
پیام های بهداشتی در مورد استفاده از ماسک حین انجام فعالیت بدنی در شرایط کرونا
- از انجام هرگونه فعالیت بدنی متوسط تا شدید در مراکز شلوغ خودداری کنیم.
- در صورت ابتلا به مشکلات زمینه ای از جمله دیابت، بهتر است در منزل ورزش کنیم و اگر در خارج از منزل ورزش می کنیم باید حتما از ماسک استفاده کنیم.
- استفاده از ماسک در فعالیت بدنی متوسط تا شدید به ویژه فعالیت های ورزشی شدید می تواند باعث ایجاد مشکلات تنفسی در حین فعالیت شود.
پیام های بهداشتی در مورد فعالیت بدنی در مبتلایان و یا بهبودیافتگان بیماری کووید 19
- در صورتی که احساس بیماری میکنیم و یا تست کرونای ما مثبت است، به هیچ وجه نباید در خانه یا بیرون از خانه فعالیت بدنی داشته باشیم و باید در استراحت کامل به سر ببریم.
- در زمان ابتلا به کووید انجام فعالیت بدنی، باعث پیشرفت هرچه بیشتر بیماری می شود.
- بعد از اتمام بیماری کووید به مدت 2 تا 4 هفته نباید فعالیت بدنی متوسط تا شدید انجام دهیم. سپس می توانیم فعالیت بدنی سبک مانند پیاده روی و دوچرخه سواری نرم داشته باشیم و به تدریج شدت فعالیت بدنی خود را افزایش دهیم.
- اگر قصد انجام فعالیت بدنی در خارج از منزل را داریم باید تمام نکات مربوط به فاصله گذاری اجتماعی (حداقل 1.5 متر فاصله از دیگران) و استفاده از ماسک را رعایت کنیم.
- اگر به دلیل ابتلا به کووید دچار کاهش وزن غیرمعمول شدهایم، در دوره نفاهت حتما باید برای جبران این کاهش وزن اقدام کنیم؛ زیرا معمولا در این کاهش وزن، بافت های بدن از جمله عضلات تحلیل می روند. پس باید هم به نوع تغذیه و هم به نوع فعالیت بدنی توجه کرد. نوع فعالیت بدنی پیشنهادی، مقاومتی سبک (مثل تمرینات تحمل وزن) است که به تدریج می توان شدت این تمرینات را افزایش داد.
- قبل از انجام فعالیت بدنی 5 دقیقه بدن خود را گرم کنیم (حركات ورزشي را به تدريج افزايش دهیم) تا قلب، ريه ها و عضلات به تدريج هماهنگي لازم را براي مصرف انرژي و اكسيژن به دست آورند.
- 5 تا 10 دقيقه قبل از اتمام ورزش از شدت و سرعت ورزش کم کنیم تا دستگاه هاي بدن براي دفع مواد زايد توليد شده در عضلات فرصت كافي داشته باشند.
- گرم و سرد کردن بدن قبل و بعد از انجام فعالیت بدنی باعث شادابي شده و از دردهاي عضلاني پس از آن پيشگيري می کند.
در دوران شیوع ویروس کرونا فعالیت بدنی چگونه باید باشد؟
در دوران تازهای که بخاطر شیوع کرونا ویروس سبک زندگی همه ما تغییر کرده و از غذاخوردن تا پیاده روی کردن و همه چیزهای زندگی ما را دستخوش تحولات کرده است، فعالیتهای جسمی ما نیز لازم است که بر اساس اصول ویژهای صورت گیرند.
فعالیتهای بدنی که در ادامه و در قسمت آخر مطلبمان توصیه میکنیم، مواردی هستند که بهتر است به صورت منظم انجام شوند و حتی اگر انشالله در آینده شیوع ویروس کرونا نیز کاهش پیدا کرد و از بین رفت باز هم بهتر است این فعالیتها را به صورت منظم انجام بدهید.
این اصول را به این ترتیب برمیشمریم:
- اولین نکته درباره نوزادان کم تر از یک سال است که لازم است حتما در طول روز چندین بار فعالیت داشته باشند.
- اگر کودکی دارید که بین یک تا پنج سال سن دارد، باید حداقل 180 دقیقه در طول روز فعالیت جسمی داشته باشد. به این معنا که داشتن 3 سال فعالیت بدنی برای آنها لازم است. ضمنا، کودکی که 3 یا 4 سال سن دارد، حتما باید یک ساعت در طول روز فعالیت شدید یا متوسط داشته باشد.
- کودکان و نوجوانانی که بین 5 تا 17 سال سن دارند، باید بیش از 1 ساعت فعالیت بدنی شدید یا متوسط به بالا داشته باشند. در ادامه، دانستن این نکته برای والدین لازم است که فرزندان نوجوان خود را حتما ملزم نمایید که در هفته حداقل 3 جلسه تمرینات ورزشی را انجام دهند که اختصاصی برای تقویت قوای عضلات و کسب ورزیدگی جسمانی باشند.
- اما در دوران شیوع کرونا و برای تقویت بدن و البته جلوگیری از ابتلا به کرونا ویروس، بزرگسالانی که بین 18 تا 64 سال سن دارند برنامه ورزشی شدیدتری باید داشته باشند. این دسته از افراد جهت کسب سلامتی جسمانی، باید در طول هفته 150 دقیقه یا به مدت 2 ساعت و نیم فعالیت بدنی با شدت متوسط و یا؛ در هفته حداقل 75 دقیقه فعالیت بدنی شدید داشته باشند. توصیه سازمان بهداشت جهانی به افرادی که بین 18 تا 64 سال سن دارند این است که این میزان ورزش ذکر شده را به این صورت در هفته تقسیم بندی نمایند که حدودا دو جلسه در یک هفته تمرین ورزشی انجام بدهند.
- و اما گروه آخر؛ مربوط به سالمندان عزیز است که حتما میدانید این افراد بیش از دیگر گروههای سنی در خطر ابتلا به بیماری کووید 19 و دیدن آسیبهای جدی بر اثر ابتلا به آن هستند. آنها نیز لازم است که حداقل 150 دقیقه در طول هفته تمرینات بدنی با شدت متوسط انجام بدهند و یا اگر برای انجام تمرینات شدیدتر آمادگی جسمانی لازم را دارند، میتوانند 75 دقیقه در طول هفته تمرینات بدنی شدیدی داشته باشند. آنها هم باید در هر هفته حداقل 2 جلسه تمریناتی که برای تقویت عضلات مختلف بدن مناسب هستند را انجام بدهند.
- البته طبق دسته بندی وزارت کشور که بر اساس دستورالعملهای سازمان بهداشت جهانی انجام شده، سالمندانی هم که قدرت حرکتی پایینتری دارند بهتر است تمرینات ورزشیشان را برای 3 روز در هفته تقسیم کنند و بیشتر حرکاتی را انجام دهند که برای حفظ تعادل مناسب هستند. در میان حرکات ورزشی، حرکات کششی و حرکات یوگا که کمک میکنند تا تعادل بدن حفظ شود و خصوصا این دسته از سالمندان به خوبی حرکت کنند و از افتادن یا سر خوردن جلوگیری نمایند، برای آنها بهترین تمرینات ورزشی به شمار میروند.
علاوه بر این شش نکتهای که ذکر شد و مستقیما به انجام حرکات ورزشی برای هر گروه سنی اشاره کرده بودند، موارد مهم دیگری هم هستند که بر اساس یافتههای محققان برای دوران شیوع کرونا بهتر است آنها را مورد توجه قرار دهیم. برخی از فعالیتهای بدنی میتوانند شیوع برخی از بیماریهای زمینهای نظیر: دیابت نوع دو و بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش دهند. پس چنین فعالیتهای بدنی در دورانی که آمار مبتلایان کرونا روز به روز بیشتر میشود برای سلامت نگاه داشتن ما و عدم ابتلا به بیماریهایی که ما را در مقابل کرونا آسیب پذیرتر میکنند بسیار عالی هستند.
علاوه بر این مسائل، مسائل روحی و ذهنی هم برر روی ابتلا یا عدم ابتلا به کرونا کاملا موثر هستند. افرادی که ذهنیت سالمی دارند و از نظر روحی سالم هستند کمتر در برابر کرونا درمعرض خطر قرار میگیرند و یا در صورت ابتلا کمتر در سطوح شدیدتر مبتلا میگردند. پس، برای تقویت روحی روانی نیز ورزشهایی وجود دارند که توصیه میشود حتما آنها را منظم انجام دهید. اضطراب و افسردگی مشخصا دو موردی هستند که افرادی که دچار استرس یا اضطراب میشوند را در برابر کرونا بسیار شکننده میسازند.
استرس و اضطراب ناشی از شیوع ویروس کرونا باعث اختلال در سطح کورتیزول میشود که تاثیر منفی بر عملکرد دستگاه ایمنی بدن دارد. برخی از فعالیتهای بدنی میتوانند کمک کنند تا تعادل سطح کورتیزول در بدن حفظ شود.
نکته بعدی، اگرچه انجام دادن فعالیتهای بدنی و ورزشی در بیرون از منزل بسیار لذت بخش و مفرح است، اما بهتر است که به اصول قرنطینه سازی و البته حفظ فاصله اجتماعی هم توجه داشته باشیم. این اصول بهداشتی نه تنها به حفظ سلامتی خودمان کمک میکنند بلکه مانع از این میشوند تا شیوع کرونا در جامعه گستردهتر و شدیدتر شود.
اولا اگر میخواهید برای ورزش کردن به جایی بروید که مناسب این کار است، بهتر است به پارک و فضای سبزی که در نزدیک منزلتان است بروید. گاه دیده میشود که برخی از افراد برای ورزش کردن مسافت زیادی را طی مینمایند که مثلا نزد دوستان خودشان ورزش کنند و یا به جایی بروند که مورد علاقهشان است. طی کردن چنین مسافتی میتواند ریسک ابتلای شما به کرونا ویروس را افزایش دهد و اساسأ تمام تلاش شما را برای ورزش کردن و تقویت سلامتی جسمانی را بر باد دهد.
اگر برای تمرینات جسمانی به بیرون از منزل میروید حتما از وسایل شخصی خود استفاده کنید و مبادا برای انجام این حرکات به وسایل عمومی داخل پارکها دست بزنید. حتما با خودتان یک بطری آب ببرید، مقدار مواد غذایی مقوی و مغذی همراه داشته باشید که لازم نشود از مغازههای آن اطراف مواد غذایی حاضری خریداری نمایید.
باز هم توصیه میکنیم که هنگام مراجعه به اماکن عمومی برای ورزش کردن به این نکات بسیار مهم دقت کنید:
- حفظ فاصله اجتماعی با تمام حاضرین در آن مکان از هر چهار جهت
- توجه به رعایت نکات بهداشتی هنگام سرفه کردن یا عطسه زدن و استفاده از شیلد برای محافظت شدن در برابر سرفه یا عطسه دیگران
- در لحظاتی که حرکات ورزشی انجام نمیدهید و سوخت و ساز اکسیژن در بدنتان عادی است ترجیحا از ماسک استفاده کنید.
البته دانستن این امر ضروری است که همه افراد نمیتوانند ماسک بزنند و ماسک زدن برخی افراد برایشان میتواند بسیار خطرناک باشد. از جمله این افراد، میتوان به اینها اشاره کرد: کودکانی که کمتر از 2 سال سن دارند، کسانی که مشکل تنفسی دارند، افرادی که در حرکت کردن مشکل دارند.
نکات مهم برای استفاده از استخر در دوران شیوع ویروس کرونا
قبل از هر چیزی باید هشدار داد که شنا کردن در استخرهای عمومی در این دوره اصلا قابل پیشنهاد نیست و حتی آب استخرهای عمومی میتواند در چنین شرایطی به عنوان یک ابزار پخش کننده ویروس عمل کند.
در محیط بیرون از آب استخر (محل دوش گرفتن افراد، تعویض لباس، مکان تحویل وسایل، سرویسهای بهداشتی و ....) احتمال شیوع کرونا ویروس بیشتر است.
اگر در شهرهای پر خطر زندگی میکنید رفتن به استخر عمومی بسیار خطرناک است و بهتر است در این مورد توجه ویژهای به نکات بهداشتی داشته باشید. چنانچه احساس میکنید که به بیماری خاصی مبتلا هستید یا از همه مهمتر اگر علائم ابتلا به کووید19 را در خود مشاهده میکنید به هیچ عنوان به استخر نروید.
اگر به هر دلیلی تصمیم گرفتهاید که به استخر عمومی بروید و شنا کنید حتما حداقل 2 متر فاصله را با دیگران رعایت نمایید. همچنین، بهتر است در محیط استخر خوراکی مصرف نکنید.
استفاده از ماسک حین انجام فعالیتهای ورزشی
انجام فعالیتهای جسمی متوسط تا شدید موجب میشود تا تنفس شدیدتر شده و نیاز بدن به اکسیژن بیشتر گردد. پس اگر فعالیت ورزشی با شدت متوسط یا شدید انجام میدهید حتما آن را در محیطی خلوت انجام دهید که نیازی به استفاده از ماسک نداشته باشید. بدترین کار این است که بخواهید در محیطهای شلوغ حرکات ورزشی شدید یا حتی متوسط را با ماسک یا بی ماسک انجام بدهید.
اگر به بیماریهای زمینهای مانند دیابت مبتلا هستید بهتر است که در منزل ورزش نمایید و اگر در خارج از منزل ورزش میکنید حتما این کار را با ماسک انجام دهید.
استفاده از ماسک در فعالیت بدنی متوسط تا شدید به ویژه فعالیتهای ورزشی شدید ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی حین انجام ورزش شود.
بهبود یافتگان یا مبتلایان به کرونا؛ بایدها و نبایدها پیرامون ورزش
تا به اینجا برای کسانی نوشتیم که میخواهند با ورزش کردن و فعالیت جسمانی به تقویت جسمی و روحی خود بپردازند تا از ابتلا به کووید19 جلوگیری نمایند. اما در بخش آخر مقاله مخاطبان ما کسانی هستند که یا به کرونا مبتلا هستند هنوز و یا اینکه خوب شدهاند اما به هر حال در گذشته این بیماری را از سر گذراندهاند.
در صورتی که احساس بیماری میکنید و یا چنانچه نزد پزشک رفتهاید و نتیجه آزمایش شما مثبت اعلام شده به هیچ عنوان نباید به سمت ورزش کردن یا انجام فعالیتهای جسمانی بروید. در واقع، کسی که مبتلا به این بیماری است و یا حتی احتمال میدهد که مبتلا باشد لازم است که تا جای ممکن در منزل و به استراحت بپردازد.
چنین کسانی ابدا نباید در منزل یا خارج از منزل ورزش سبک یا متوسط انجام دهند و فقط باید به استراحت مشغول شوند. گاه دیده میشود که برخی مبتلایان کرونا با این تصور که ویروس کرونا هم مثل ویروس سرماخوردگی با گرم شدن بدن و تعریق ممکن است از بدن خارج شود به ورزش کردن مشغول میشوند. در حالیکه؛ آنها باید بدانند استراحت کردن برای شان بسیار حیاتی و مهم است.
وقتی کسی به بیماری کووید19 مبتلا شده و کرونا ویروس وارد بدنش شده است، هرقدر که فعالیت بدنیاش شدیدتر باشد بدن او بیشتر مستعد آسیب دیدن خواهد بود.
پس از پایان یافتن دوره بیماری کووید19 به مدت 2 تا 4 هفته نباید به هیچ عنوان فعالیت بدنی متوسط تا شدید انجام بدهیم. بعد رفته رفته میتوانیم دست به انجام فعالیتهای جسمانی سبکی بزنیم مثل: پیاده روی و دوچرخه سواری نرم، با انجام این کارها ضعف بدنی که در هفتههای گذشته ایجاد شده را جبران میکنیم.
توجه داشته باشید اگر هم میخواهید برای پیاده روی یا انجام کاری به بیرون از منزل بروید حتما با ماسک و شیلد به بیرون از خانه قدم بگذارید و حتما فاصله اجتماعی خود را با افراد حفظ کنید.
اگر به دلیل ابتلا به کوویددچار کاهش وزن غیر معمول شدهاید، در دوره نقاهت حتما باید برای جبران این کاهش وزن اقدام کنید، زیرا معمولا در این کاهش وزن بافتهای بدن از جمله عضلات تحلیل میروند. پس باید هم به نوع تغذیه و هم به نوع فعالیت بدنی توجه داشت. نوع فعالیتهای بدنی پیشنهادی، ورزشهای مقاومتی سبک مثل تمرینات تحمل وزن است که البته میتوانید به مرور زمان که در انجام دادن آنها پیشرفت میکنید سطح تمرینات خود را اندکی نسبت به قبل شدیدتر نمایید.
قبل از انجام فعالیت بدنی 5 دقیقه بدن خود را گرم کنید و در پروسه گرم کردن بسیار اهمیت دارد که شدت حرکات را از کم به زیاد تشدید نمایید. با این کار هم بدن خود را برای اجرای حرکتهای ورزشی پیچیده یا نسبتا پیچیده تقریبا آماده کردهاید و هم از بروز مصدومیتهای ناشی از ورزش جلوگیری مینمایید. با انجام حرکتهای مخصوص گرم کردن قبل از ورزش، قلب، ریههاو سایر عضلات بدن با یکدیگر در مصرف انرژی و اکسیژن هماهنگ میشوند.
همینطور، 5 الی 10 دقیقه قبل از اینکه ورزش کردنتان را تمام کنید، از شدت انجام حرکات ورزشی بکاهید. با این کار دستگاههای بدن برای دفع مواد زاید تولید شده در عضلات فرصت کافی را پیدا میکنند.
گرم و سرد کردن بدن قبل و بعد از انجام فعالیتهای بدنی باعث شادابی بدن و دوری از دردهای عضلانی میگردد.
امیدواریم که این نکات ارائه شده برایتان مناسب و مفید باشد. از شما مهراندیشان دعوت میکنیم تا با رعایت اصول بهداشتی شخصی و اجتماعی و همچنین، انجام فعالیتهای بدنی متناسب با گروه سنی خود گام محکمی در جهت مبارزه با ویروس کرونا بردارید.